فلزیاب گلد استینگر X5 (Gold Stinger X5) در دسته دستگاه‌های به اصطلاح “تصویری” یا “اسکنر زمین” قرار می‌گیرد که برخلاف فلزیاب‌های عادی (VLF و پالسی)، ادعا می‌کنند می‌توانند تصویری گرافیکی و سه‌بعدی از اهداف زیر خاک ارائه دهند.

بر اساس اطلاعات تبلیغاتی، این دستگاه‌ها اغلب بر پایه تکنولوژی‌هایی مانند مگنتومتر (Magnetometer) و گرادیومتر کار می‌کنند و برای شناسایی ناهنجاری‌ها و فضاهای خالی در زیر زمین طراحی شده‌اند.

مشخصات فنی (بر اساس ادعاهای شرکت سازنده):

نوع سیستم: فلزیاب تصویری و اسکنر زمین (Magnetic Imaging)

حسگرها: دارای چندین حسگر گرادیومتر و مغناطیس‌سنج پیشرفته

نرم‌افزار: مجهز به نرم‌افزار سه‌بعدی برای تحلیل و نمایش داده‌های اسکن

قابلیت اتصال: معمولاً از طریق بلوتوث به تبلت یا لپ‌تاپ متصل می‌شود.

منبع تغذیه: باتری قابل شارژ لیتیوم-یون با عمر شارژ مشخص (معمولاً چندین ساعت)

عمق‌زنی: ادعا می‌شود که عمق نفوذ آن بسته به اندازه هدف، می‌تواند تا چندین متر برسد.

وزن: وزن دستگاه اصلی (بدون لوازم جانبی) متغیر است، اما معمولاً در حدود ۲ تا ۳ کیلوگرم است.

ویژگی‌های ادعایی و واقعیت‌ها

شرکت‌های تولیدکننده این نوع دستگاه‌ها معمولاً ویژگی‌های زیر را برای آن‌ها مطرح می‌کنند:

• قابلیت تصویربرداری سه‌بعدی: ادعا می‌شود که گلد استینگر X5 می‌تواند نقشه‌ای سه‌بعدی از اهداف مدفون را روی صفحه نمایش خود یا یک لپ‌تاپ ترسیم کند.
• عمق‌زنی فوق‌العاده: ادعا می‌شود که این دستگاه‌ها می‌توانند اهداف را در عمق‌های بسیار زیاد و غیرقابل دسترس برای فلزیاب‌های معمولی پیدا کنند.
• تفکیک دقیق فلزات: برخی ادعا می‌کنند که این دستگاه‌ها توانایی تفکیک انواع فلزات و حتی شناسایی طلا را دارند.
• شناسایی فضاهای خالی: قابلیت تشخیص اتاقک‌ها، مقبره‌ها و تونل‌ها به عنوان یک ویژگی کلیدی مطرح می‌شود.

نکته بسیار مهم و حیاتی

باید به این نکته مهم توجه داشت که بسیاری از این ادعاها توسط منابع مستقل و متخصصان حرفه‌ای تایید نشده‌اند. در حالی که تکنولوژی‌های تصویربرداری زمینی وجود دارند، آن‌ها بسیار گران‌قیمت، پیچیده و نیازمند تفسیر توسط متخصص هستند.

دستگاه‌هایی مانند گلد استینگر X5 اغلب در بازارهایی با ادعاهای اغراق‌آمیز به فروش می‌رسند و عملکرد آن‌ها در عمل ممکن است با آنچه در تبلیغات نشان داده می‌شود، بسیار متفاوت باشد. این محصولات معمولاً فاقد بررسی‌های میدانی معتبر و پشتیبانی فنی از سوی جامعه جهانی کاوشگران هستند.

مزایای ادعایی (بر اساس تبلیغات)

• تصویربرداری سه‌بعدی: اصلی‌ترین مزیت ادعایی این دستگاه‌ها، توانایی آن‌ها در نمایش یک تصویر گرافیکی سه‌بعدی از آنچه در زیر خاک است. این قابلیت به کاربر اجازه می‌دهد تا شکل، اندازه و عمق تقریبی هدف را قبل از حفاری ببیند.
• عمق‌زنی بالا: این فلزیاب‌ها اغلب ادعا می‌کنند که می‌توانند اهداف را در عمق‌های بسیار بیشتر از فلزیاب‌های عادی (VLF و پالسی) شناسایی کنند.
• تشخیص فضاهای خالی: قابلیت شناسایی فضاهای خالی مانند اتاقک‌ها، مقبره‌ها و تونل‌ها به عنوان یک ویژگی کلیدی مطرح می‌شود.

معایب و واقعیت‌ها

• عدم تأیید علمی: مهم‌ترین ایراد این دستگاه‌ها این است که ادعاهای آن‌ها به ندرت توسط آزمایش‌های علمی و منابع مستقل و معتبر تأیید شده است. عملکرد واقعی آن‌ها ممکن است با آنچه در تبلیغات نشان داده می‌شود، بسیار متفاوت باشد.
• حساسیت به نویز: دستگاه‌های تصویری می‌توانند به شدت به تداخلات مغناطیسی، الکتریکی و نویزهای محیطی حساس باشند. این امر می‌تواند باعث سیگنال‌های کاذب زیادی شود و تفسیر داده‌ها را بسیار دشوار کند.
• قیمت بالا و ریسک مالی: این دستگاه‌ها اغلب با قیمت‌های بسیار بالایی به فروش می‌رسند، در حالی که عملکرد آن‌ها تضمین شده نیست. خرید آن‌ها می‌تواند یک سرمایه‌گذاری پرریسک مالی باشد.
• تفسیر دشوار تصاویر: حتی اگر دستگاه تصویری را به درستی اجرا کنید، تفسیر تصاویر و تشخیص تفاوت بین یک شیء باارزش و یک ناهنجاری زمین‌شناسی (مانند سنگ‌های داغ) به تجربه و تخصص بسیار بالایی نیاز دارد.
• نبود گارانتی و پشتیبانی معتبر: بسیاری از این محصولات فاقد خدمات پس از فروش و پشتیبانی معتبر هستند، که می‌تواند پس از خرید، مشکل‌ساز شود.

عوامل مؤثر بر عمق‌زنی

عمق نفوذ این فلزیاب برای اهداف بزرگ به ۳ تا ۵ متر نیز می‌رسد.

• اندازه و شکل هدف: اهداف بزرگ‌تر و دارای سطح وسیع‌تر در عمق‌های بیشتری قابل شناسایی هستند. برای مثال، یک صندوقچه فلزی بزرگ در عمق بیشتری نسبت به یک سکه کوچک قابل ردیابی است.
• نوع فلز: برخی فلزات به دلیل خواص رسانایی خود، راحت‌تر از فلزات دیگر در عمق شناسایی می‌شوند.
• نوع و کانی‌سازی خاک: خاک‌های دارای کانی‌سازی بالا یا خاک‌های مرطوب و شور می‌توانند به شدت عمق‌زنی دستگاه را کاهش دهند.
• قدمت هدف: هرچه یک هدف برای مدت طولانی‌تری در خاک مدفون باشد، می‌تواند یک میدان مغناطیسی ثانویه ایجاد کند که توسط برخی از دستگاه‌ها در عمق بیشتری قابل تشخیص است.